تولید قارچ‌های خوراکی صدفی و شاه صدف توسط جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

مدیر مرکز خدمات تخصصی قارچ‌های خوراکی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی از تدوین ضوابط فنی "تولید قارچ‌های خوراکی صدفی و شاه صدف" با همکاری معاونت باغبانی وزارت جهاد کشاورزی خبر داد.

دکتر جواد جانپور در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب افزود: این آیین‌نامه در شهریور ماه امسال به جهاد کشاورزی استان‌های کشور ابلاغ شده است. در این ضوابط فنی، به اهمیت قارچ‌های خوراکی دیگر در سلامت جامعه و همچنین ایجاد تنوع در تولید قارچ خوراکی کشور توجه شده است. حداقل نیازهای ساختمانی، تاسیساتی و اطلاعات فنی برای تولید قارچ‌های صدفی و شاه صدف و همچنین شرح مراحل تولید این دو قارچ خوراکی در این ضوابط فنی آورده شده است. 

 ‌وی افزود: خط مشی شبکه برنامه گروه پژوهشی زیست‌فناوری قارچ‌های صنعتی این سازمان، تمرکز بر روی تحقیقات و تولید قارچ‌های دارویی و خوراکی است. بنابراین در آینده‌ای نزدیک شاهد تحقیقات زیربنایی لازم برای تولید صنعتی قارچ‌های خوراکی دیگر خواهیم بود.

جانپور با اشاره به اینکه در جهاد دانشگاهی خراسان رضوی یک واحد آزمایشگاهی و یک واحد نیمه‌صنعتی با ظرفیت 15 تن قارچ در سال در زمینه تولید قارچ‌های شاه صدف (ارینجی) فعالیت می‌کند، تصریح کرد: امیدواریم با ایجاد یک شرکت دانش‌بنیان در آینده نزدیک ظرفیت تولید سالانه این نوع قارچ را ابتدا به 50 و در نهایت به 200 تن در سال افزایش دهیم.

به گفته عضو هیات علمی سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، با راه‌اندازی شرکت دانش‌بنیان در فاز صنعتی به دنبال ارائه کمپوست فاز 3 (کمپوست مایه زنی شده و رشد یافته) به متقاضیان پرورش قارچ ارینجی خواهیم بود تا این متقاضیان به راحتی بتوانند میوه این قارچ را تولید کنند.

جانپور کوتاه‌تر شدن دوره رشد، کاهش هزینه‌های تولید، عدم استفاده از کودهای حیوانی و شیمیایی، منحصر بودن بستر کشت به ترکیبات گیاهی، عدم استفاده از خاک پوششی و دارا بودن خواص دارویی از مزایای تولید قارچ شاه صدف نسبت به قارچ دکمه‌ای برشمرد.

مدیر مرکز خدمات تخصصی قارچ‌های خوراکی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، برداشت راحت‌تر و ماندگاری بالا را از دیگر ویژگی‌های قارچ شاه صدف نسبت به قارچ دکمه‌ای دانست.

وی عنوان کرد: در حال حاضر حداقل 5 گونه قارچ خوراکی در دنیا بصورت صنعتی و تجاری تولید می‌شوند که 85 درصد تولید جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. از این میزان 30 درصد قارچ دکمه‌ای، 27 درصد قارچ‌های خانواده شاه صدف، 17 درصد قارچ شیتاکه و 26 درصد دیگر نیز مربوط به سایر قارچ‌ها است.

به گفته وی، وضعیت تولید قارچ به گونه‌ای دیگر است، مقدار تولید قارچ در ایران طبق آمار ارائه‌شده توسط فائو در سال 2016، حدود 150 هزار تن قارچ در سال بوده است، این در حالی است که بیش از 95 درصد این تولید مربوط به قارچ دکمه‌ای بوده و مابقی به قارچ‌های خوراکی صدفی اختصاص دارد.

وی بیان کرد: در طی سال‌های اخیر تجربه تولید قارچ‌های خوراکی صدفی در کشور وجود داشته است، ولی به دلیل عدم ترویج فرهنگ مصرف این نوع قارچ، طعم، مزه و ذائقه مردم ایران، اقبال کمتری به آن شده است. این مشکل با فرهنگ‌سازی و آشنایی دادن به عامه مردم در مورد خصوصیات تغذیه‌ای و دارویی انواع قارچ‌های خوراکی می‌تواند برطرف شود.

وی افزود: با توجه به بررسی‌های بازار و نظرسنجی‌های انجام شده در خصوص مصرف قارچ ارینجی (شاه صدف) و همچنین خصوصیات مطلوب این نوع قارچ در آشپزی و طبخ، ماندگاری بالاتر نسبت به قارچ صدفی و نداشتن مشکل تولید اسپور در سالن‌های تولید این امید وجود دارد که در آینده‌ای نزدیک 20 تا 30 درصد سهم تولید قارچ در کشور به تولید قارچ ارینجی اختصاص یابد.

مدیر مرکز خدمات تخصصی قارچ‌های خوراکی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، گفت: در حال حاضر محصول قارچ ارینجی تولید شده در این مرکز در هایپرمارکت‌های مشهد و اصفهان توزیع می‌شود که امیدواریم با راه‌اندازی شرکت دانش‌بنیان بتوانیم توزیع این نوع قارچ را در دیگر شهرهای بزرگ کشور همچون تهران و تبریز هم داشته باشیم.

جانپور در ادامه یادآور شد: با توجه به اینکه قارچ ارینجی یک محصول غذایی سالم است، می‌توان امکان صادرات آن به کشورهای حاشیه خلیج فارس، اتحادیه اروپا و روسیه را نیز در برنامه‌های بلندمدت برای تولید انبوه آن متصور شد.

وی یادآور شد: در راستای ترویج مصرف و تولید قارچ‌های خوراکی صدفی و شاه صدف، کارگاه آموزشی یک روزه در 26 بهمن 1396 در جهاد دانشگاهی خراسان رضوی برگزار خواهد شد. 

با روش های پرورش قارچ آشنا شوید + دانلود نرم افزار

به گزارش دریچه فناوری اطلاعات باشگاه خبرنگاران؛ قارچ یکی از مواد با ارزش از لحاظ ارزش غذایی است، همچنین پرورش قارچ یکی از راه های بسیار درآمد زا و با صرفه ی اقتصادی بالا است، که اگر زیر نظر متخصصین و مهندسین مشاور انجام پذیرد می تواند در کوتاه مدت به سود آوری بالا و با کمترین خسارت برسد. در این برنامه "آموزش پرورش قارچ" رایگان علاوه بر معرفی مفاهیم کلی و مواد و دستگاه های مورد نیاز می توانید با مراحل ذکر شده به صورت تصویری آشنا شوید. از مطالب موجود در این برنامه می توان به مواردی چون: کشت و پرورش قارچ خوراکی، چگونگی پرورش قارچ خوراکی، اهمیت اقتصادی قارچ، تقسیم بندی قارچ ها و ... اشاره کرد. آموزش تصویری، رابط بصری زیبا و ممانعت از به خواب رفتن دستگاه بخشی از . ویژگی های نرم افزار معرفی شده هستند.

جایگاه اول گلستان در تعداد واحدهای فعال پرورش قارچ خوراکی

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گلستان، تعداد واحدهای واحدهای فعال پرورش قارچ خوراکی استان در سال 1396 را 182 واحد اعلام کرد و گفت: سهم استان از کل 1045 واحد فعال کشور برابر 17/7 درصد بوده و این استان در جایگاه اول در بین استان‌های کشور قرار دارد.

به گزارش ایسنا، مهدی ملاغلامعلی در جمع خبرنگاران اظهار کرد: سرشماری از واحدهای پرورش قارچ خوراکی استان به طور همزمان در سراسر کشور در آبان و آذرماه سال 96 به مدت 20 روز انجام شد. در مرحله اجرای سرشماری در استان، 7 نفر آمارگیر، 2 بازبین، 2 نفرداده‌ آما و یک نفر کارشناس مسئول مشارکت داشتند.

وی افزود: بر اساس نتایج حاصل از این سرشماری درسال 96، تعداد 243 واحد پرورش قارچ خوراکی در سطح استان شناسایی شد. این تعداد در کل کشور 1613 واحد بوده که استان گلستان با 15/1 درصد در بین استان‌های کشور پس از استان مازندران در جایگاه دوم قرار دارد. تمامی واحدهای پرورش قارچ خوراکی استان از نوع دکمه‌ای هستند.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گلستان بیان کرد: در سال 1396، از 243 واحد پرورش قارچ خوراکی استان، 182 واحد فعال و 61 واحد غیر فعال بودند. گلستان بالاترین تعداد واحد فعال قارچ خوراکی را در بین استان‌های کشور دارا است.

وی یادآور شد: در سال 1395 از 243 واحد در سطح استان، 195 واحد فعال و 48 واحد غیر فعال بوده است.

ملاغلامعلی تصریح کرد: در سال 95، میانگین تعداد سالن هر واحد در کل کشور 4/1 سالن و در استان 1/6 سالن بوده است و از این لحاظ استان گلستان رتبه 28 را به خود اختصاص داده است. میانگین مساحت سالن‌های موجود در هر واحد در کل کشور 581 مترمربع و در استان گلستان 83 مترمربع و از این لحاظ نیز رتبه استان 29 است.

معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گلستان اظهار کرد: از 195 واحد فعال پرورش قارچ خوراکی در سال 95 در استان، متوسط تعداد دفعات برداشت در هر دوره در 144 واحد 3 بار و کمتر، در 32 واحد 4 بار، در 11 واحد 5 بار و در 8 واحد 6 بار و بیش‌تر بوده است.

وی افزود: همچنین میزان تولید قارچ خوراکی در 6 ماهه اول سال 1396 در کل کشور برابر 32 هزار و 451 تن به ارزش 1774 میلیارد ریال و در گلستان 312 تن به ارزش 20/5 میلیارد ریال بوده است که استان گلستان از نظر مقدار و ارزش تولیدات در این مدت در جایگاه 20 در بین استان‌های کشور قرار دارد.

ملاغلامعلی در پایان گفت: متوسط تولید واحدهای فعال در 6 ماهه اول سال 1396 در کل کشور حدود 31 تن و در استان گلستان 1/7 تن بوده است که از این نظر گلستان در جایگاه 30 در بین استان‌های 

کشور قرار دارد.

منبع: ایسنا

سرانه مصرف قارچ خوراکی در کشور پائین است

به گزارش ایرنا، غلامرضا تقوی روز سه شنبه در نشست خبری بررسی راهکارهای افزایش سرانه مصرف قارچ خوراکی شهرستان ساوجبلاغ استان البرز افزود: با اینکه سرانه مصرف قارچ خوراکی در کشور نسبت به دهه 60 افزایش چشمگیری دارد اما تا رسیدن به شاخص های جهانی فاصله داریم .
وی بیان داشت: اکنون سرانه مصرف قارچ خوراکی در ایران 1.3 کیلوگرم بوده که سرانه مصرف جهانی حدود 4 کیلوگرم اعلام شده است.
تقوی با بیان اینکه قارچ خوراکی دارای 3 نوع ویتامینB1 ، ویتامین C و ویتامین D است و می تواند جایگزین خوبی برای مصرف گوشت و دیگر مواد غذایی باشد ، گفت: میزان مصرف آب برای پرورش قارچ نیز بسیار کم و به لحاظ ارزش اقتصادی قارچ و غذایی پر ارزش است.
مدیرکل دفتر امور گلخانه ها، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی گفت: اقدامات زیرساختی برای افزایش سرانه مصرف و اعتماد سازی بین مردم انجام شده است .
تقوی اظهار داشت: برای تسهیل در دسترسی مردم به تهیه قارچ خوراکی، اکنون این محصول در 30 ایستگاه متروی تهران عرضه می شود.
وی در مورد میزان آب‌بری قارچ خوراکی گفت: میزان آب بری کشت این محصول به مراتب کمتر از محصولات کشاورزی دیگر است ضمن آنکه ارزش غذایی آن بیشتر از برخی محصولات و فرآورده ها مانند گندم ، سویا و گوشت می باشد.
تقوی همچنین به اشتغال مستقیم هشت هزار نفر در حوزه تولید و پرورش قارچ در کشور اشاره کرد وافزود: سه هزار نفر نیز به طور غیرمستقیم با این صنعت در ارتباط هستند.
وی با اشاره به مسمومیت شماری از هموطنان در مناطقی از کشور بر اثر مصرف قارچ جنگلی و طبیعی گفت: مردم باید قارچ خوراکی را از مراکز معتبر خریداری کنند و از خرید و مصرف قارچ جنگلی و طبیعی خودداری شود.
علی صدیق‌پناه رئیس هیات مدیره انجمن قارچ خوراکی کشور در این نشست به ضرورت افزایش تولید قارچ به عنوان یکی از منابع مهم تامین پروتئین در کشور اشاره کرد و گفت: طبق برنامه ششم توسعه تا سال 1404 تولید قارچ باید به بیش از 200 هزار تن در سال برسد.
وی به برخی کارها برای ترویج مصرف قارچ در کشور اشاره کرد و افزود: در این زمینه برنامه هایی در برخی ایستگاه های متروی تهران و نصب هولوگرام استاندارد روی بسته های قارچ خوراکی انجام شده است.
رضا تاج‌الدینی معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان البرز در این نشست اعلام کرد که 35 واحد پرورش قارچ با تولید 26 هزار تن دراین استان فعالیت دارند.
وی افزود: قیمت تمام شده محصول قارچ بیش از مبالغی است که در بازار عرضه می شود و این امر سبب مشکلاتی برای تولید کنندگان شده است. 

منبع: ایرنا

سرانه مصرف قارچ در ایران یک سوم اروپاست

مدیرکل دفتر گلخانه و قارچ وزارت جهاد کشاورزی با اعلام اعطای تسهیلات بانکی ۱۴ و ۱۵ درصدی به واحدهای پرورش قارچ گفت: این تسهیلات در مناطق محروم به ترتیب با سود ۱۲ درصدی و ۱۱ درصدی از محل منابع داخلی و صندوق توسعه ملی دریافت می‌شود.

به گزارش خبرنگار کشاورزی خبرگزاری تسنیم، غلامرضا تقوی امروز در بازدید از مجتمع کشت و صنعت ملارد در جمع خبرنگاران اظهار کرد: از اهداف وزارت جهاد کشاورزی تامین امنیت غذایی و ارتقای صادرات است که برای رسیدن به این اهداف راهبردهایی در دستور کار قرار گرفته است. براین اساس لازم است که شرایط اقتصادی کردن تولید در بخش کشاورزی ایجاد شود.

وی با بیان اینکه کشاورزی تحت محیط‌های کنترل شده در دستور کار معاونت باغبانی قرار دارد، گفت: پرورش قارچ از حیث سلامت محصول و از طرفی اقتصاد مقاومتی برای ما مهم است.

مدیرکل دفتر گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: به ازای  هر واحد 220 تنی پرورش قارچ در کشور 15 تا 18 نفر با توجه به وضعیت مکانیزاسیون آن اشتغال ایجاد می‌شود. با توجه به سطح احداث واحدهای تولید قارچ از لحاظ فنی و میزان مکانیزه بودن به ازای هر نفر ایجاد شغل 70 تا 80 میلیون تومان نیاز سرمایه‌گذاری دارد که در مقایسه با بسیاری دیگر از مشاغل رقم پاییین به حساب می‌آید.

وی در پاسخ به سوالی که اگر تولید قارچ در کشور مانند بخش طیور به وضعیت اشباع برسد آیا باز هم مجوز صادر می‌کنید یا خیر،گفت: هیچ محدودیتی برای دادن مجوز نداریم. از لحاظ سیاست کاری نمی‌توانیم مانع توسعه در کشور شویم. اگر کسی بیاید و بگوید که می‌خواهیم واحد تولید قارچ با کارآفرینی و تکنولوژی مناسب ایجاد کنم مانع نخواهیم شد زیرا بسیاری از مشکلات ما در بخش صرفه‌جویی آب و اشتغال را حل می‌کند.

* ارائه تسهیلات بانکی با سود مناسب به تولیدکنندگان قارچ

تقوی گفت: تولید در محیط‌های کنترل شده مانند تولید قارچ اهمیت ویژه‌ای برای ما دارد و اقدامات حمایتی مناسبی در این ارتباط تعریف کرده‌ایم و پشتیبانی‌های لازم انجام می‌شود.

مدیرکل دفتر گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی  اظهار کرد: متقاضیان تاسیس واحدهای تولید قارچ تحت پوشش منابع مالی هستند و تسهیلات 14 و 15 درصدی از منابع صندوق توسعه ملی و منابع داخلی دریافت می‌کنند. همچنین متقاضیان این بخش بعد از دریافت وام به مدت یکسال تا یکسال و نیم استراحت برای پرداخت تسهیلات خود دارند.

وی اضافه کرد: تسهیلات یاد شده در مناطق محروم با سود کمتری اعطا می‌شود به طوری که رقم تسهیلات اعطایی در این مناطق 3 درصد از رقم‌های اعلامی 15 و 14 درصد کمتر است.

تقوی تاکید کرد: در چارچوب مقررات فنی متقاضیان می‌توانند برای ایجاد واحدهای پرورش و تولید قارچ  مجوز لازم را دریافت کنند و حمایتهای لازم نظیر دانش فنی، ارائه تسهیلات بانکی و سایر پشتیبانی‌ها به آنها اعطا می‌شود.

* حذف دریافت مالیات از تولید ورمی‌کمپوس در هیئت دولت

مدیرکل دفتر گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی  در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به مشکلات دریافت مالیات از بخش تولیدات قارچ در کشور برخلاف سایر بخشهای کشاورزی گفت: سازمان مالیاتی از تولید ورمی‌کمپوس واحدهای پرورش قارچ مالیات دریافت و همچنین مالیات ارزش افزوده 9 درصدی نیز اخذ می‌کند.

وی در پاسخ به تسنیم گفت: این موضوع هم اینک در هیئت دولت و در کمیسیونهای اقتصادی مربوطه در حال بررسی است تا برای رفع آن اصلاح شود.

تقوی با اشاره به ایجاد تنوع کشت در حوزه قارچ گفت: در صورتی که در بخش تولید قارچ به اشباع برسیم مجوزهای جدید در حوزه‌های دیگری شامل قارچ شاه‌صدفی و قارچ صدفی صورت می‌گیرد که دستورالعمل‌های آن نیز صادر شده است.

وی اشاره کرد که 95 درصد تولید قارچ کشور به صورت دگمه‌ای تولید می‌شود و سهم دیگر بخشها نظیر قارچ‌های صدفی 4 تا 5 درصد است.

مدیرکل دفتر گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی  یادآور شد: قیمت تمام شده گونه‌های دیگر در مقایسه با قارچ دکمه‌ای کمتر و در بازارهای جهانی و از بازارپسندی بیشتری در دنیا برخوردار است.

تقوی در پاسخ به سوال دیگر تسنیم گفت: پرورش قارچ دمبلان نیز که با همزیستی درخت‌های بلوط و فندق تولید می‌شود در دستور کار قرار دارد اما تا به امروز بر روی تولید آن تمرکز نداشته‌ایم.

مدیرکل دفتر گلخانه، گیاهان دارویی و قارچ خوراکی وزارت جهاد کشاورزی  افزود: در شرایط آزمایشگاهی امکان تولید ندارد و در فضای باز و زیر درختان به صورت همزیستی تولید می‌شود.

وی با بیان اینکه اصلی‌ترین موضوع مورد اهمیت در شرایط فعلی تولید قارچ در کشور ما بازار است، گفت: سرانه مصرف این محصول در کشور ما در مقایسه با متوسط جهانی کمتر است در حالی که هر ایرانی سالانه به طور میانگین 1.3 کیلوگرم قارچ استفاده می‌کند که متوسط جهانی آن 2.5 کیلوگرم و در اروپا 4 کیلوگرم است.

تقوی با بیان اینکه به دنبال توسعه صادرات قارچ در کشور هستیم گفت: در شرایط فعلی صادرکنندگان حرفه‌ای قارچ نداریم به همین منظور وزارت جهاد کشاورزی به دنبال آموزش تخصصی درباره این محصول است. هزینه حمل و نقل در کشور بالا است که این امر مشکلاتی را برای صادرات قارچ (با توجه به قیمت کم آن) ایجاد کرده است.

منبع: تسنیم